Diabetes Gravidarum

GTT uitslag

OGTT: Glucose N < 5,6 en 2 uurs waarde 7,8 - 8,9 mmol/l: behandeling 1e lijn.

OGTT: Glucose N > 5,6 mmol/l en/of 2 uurs waarde ? 9,0 mmol/l: behandeling 2e lijn. Indien diabetes met dieet, goede waardes en GEEN marcrosomie: partus in 1e lijn. Advies: maandelijks groeiecho's, in de praktijk is dit nog één groeiecho na retour uit 2e lijn.

ToDo

• De zwangere wordt dezelfde dag door 1e lijns verloskundige op de hoogte gebracht van diagnose GDM.
• Zorg dat zwangere bloedglucosemeter krijgt en de informatie dat ze zich moet melden bij dietiste
• Verstuur standaardmail 'Zwangerschapsdiabetes' met voeding- leefstijl- en prikadviezen.

Bloedglucose

• Uitgifte bloedglucosemeter en instructie t.a.v. methode en frequentie van zelfcontrole bloedglucose en informatie over streefwaarden bloedglucose (staan in folder in standaardmail)
• Frequentie zelfcontrole: minstens 1 week dagelijks een 4 punts dagcurve na dieetadvies: nuchter en 1 uur na het einde van ontbijt, lunch en diner.
• Indien waarden goed zijn kan dit afgeschaald worden naar 3x per week een dagcurve prikken waarvan 1 keer in het weekend.
• Bij verhoogde glucose waarden weer dagelijks een 4 punts dagcurve en dieetadvies herhalen/aanscherpen.
• Instructie aan de zwangere: via mail de dagcurves wekelijks door te geven aan de verloskundigenpraktijk. De verloskundige beoordeelt uitslagen en noteert uitslagen in dossier.
• Bij afwijkende waarden: binnen 1 dag telefonisch contact opnemen met zwangere.
• Verwijzing naar 2e lijn indien na 1 week dieetadvies bij 2x nuchter ? 5,3 mmol/l en/of 3 keer 1 uur postprandiaal ? 7,8 mmol/l (en/of 3 keer 2 uur postprandiaal ? 6,7 mmol/l) en er geen verbetering meer is te halen met voeding.

Biometrie

• Eerste echo biometrie zo snel mogelijk (nulmeting) doch uiterlijk binnen 2 weken, vervolgens echo biometrie à 4 weken, tot max AD 36 weken. Een 3e groeiecho zal hierbij geïndiceerd zijn (bijv: 28-32-36). (NB: voor een vergoeding van de 3e groeiecho is soms toestemming nodig vanuit de zorgverzekering)
• Indien stijging AC >- 20 percentielen: glucosecontroles opschalen naar dagelijks een 4 punts dagcurve en echo herhalen na 2 weken i.p.v. 4 weken: laagdrempelig overleg 2e lijn.
• Consult 2e lijn bij AC ?P95 ondanks goede glucose waarden. Relationele hierachter is dat een stijging van de AC een uiting kan zijn van een mogelijk matig gereguleerde GDM en een toename van de AC hierin een verhoogde kans op complicaties kan geven.

Dietist

• Ziet cliënt zo snel mogelijk, uiterlijk binnen een week na de verwijzing;
• Instructie dieet + lifestyleadviezen
• Geeft 1e lijns verloskundige enkel een terugkoppeling bij bijzonderheden via zorgmail of telefonisch.

Zwangere

• Monitort zelf haar glucosewaarden middels een 4-puntscurve.
• Geeft deze iedere week per mail aan de 1e lijns verloskundige door
• Belt laagdrempelig bij klachten en vragen

Postpartum

Informeer cliënten dat er na de zwangerschap geen sprake meer is van diabetes, maar dat bij een volgende zwangerschap bij hetzelfde gewicht GDM weer vaak ontstaat, en dat er een verhoogd risico is op Type 2 diabetes op latere leeftijd.

• Diëtisten geven leefstijladviezen (voeding, roken en beweging).
• Adviseer cliënt om 6 weken postpartum een nuchtere glucose te laten bepalen bij de huisarts en vervolgens jaarlijkse controle via de huisarts tot 5 jaar postpartum.
• Stel de huisarts op de hoogte dat de cliënt zwangerschapsdiabetes heeft doorgemaakt.

Telefonisch overleg diabetesverpleegkundigen

1x per week kan er telefonisch overleg plaatsvinden met de diabetesverpleegkundigen/verpleegkundig specialist van beide ziekenhuizen. Vooraf kan er een mail verstuurd worden met de vraag en een terugbelverzoek met het telefoonnummer waarop gebeld kan worden. De diabetesverpleegkundige zal dan telefonisch contact opnemen op de genoemde tijden.

LUMC: Linda Anker, diabetes@lumc.nl - maandag 15.00-16.00u beschikbaar voor overleg.

Alrijne: Paula Warmerdam, diabetesalgemeen@alrijne.nl - woensdag15.00-16.00u beschikbaar voor

overleg

NB: bij dringende vragen die niet kunnen wachten: neem contact op met de poli verloskunde van het

gewenste ziekenhuis.

Afkapwaarden:

• nuchter: 5.2
• 1 uur na maaltijd: 7.8
• 2 uur na maaltijd: 6,7

Max 1 afwijkende waarde. Indien 2 afwijkende waaardes: overleg 2e lijn

3 dagen achter elkaar (waarvan 1 weekenddag) een 4 punts glucosedagcurve (GDC) met uitleenmeter

(evt. te regelen via Mediq Medeco). Adviseer nuchter en 1 uur na elke maaltijd te prikken.

GDC is minder betrouwbaar en reproduceerbaar dan een GTT.

Bron: standaard Diabetes Gravidarum KNOV)

1. Alle zwangeren bij intake random gluc

2. Zwangeren met een risicofactor op diabetes gravidarum:

• Diabetes gravidarum in de voorgeschiedenis
• Etniciteit (Zuid-Aziaten zoals Hindoestanen, Afro-Caribiërs, vrouwen uit het Midden-Oosten, Marokko en Egypte, Zuid aziaten: India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesh, Afghanistan, Sri Lanka en de Maldiven.
• Adipositas, BMI > 30 kg/m²
• Positieve familieanamnese voor DM type 1 en 2 ( 1egraad: vader, moeder, broer, zussen) cave moeders/zussen met DGM: geen reden voor GTT! Indien in 1e graad mody diabetes: wel reden GTT.
• Eerder kind percentiel > 95 of >4500gram
• Niet verklaarbare IUVD i.a.
• PCOS
• Deze zwangerschap positieve discongruentie (AC >-p95/EFW >-p95) of polyhydramnion = AFI >P95. Indien bij SEO toch pas bij 24-26 wkn GTT. Indien na 30 wkn GDC, daarvoor GTT.
• LET OP! Bij DGM ia: ook bij 16 wkn GTT

• veel eetmomenten
• maaltijden niet uit kunnen stellen.